‘Nederigheid moet een leidend principe zijn!’

Ontmoet Florencio Marerua – onze landendirecteur van Mozambique.

‘Om uiteenlopende redenen heb ik meer dan de helft van mijn leven buiten Mozambique gewoond’, vertelt Florencio Marerua (51), sinds augustus 2019 directeur van Dorcas Mozambique. Al op negenjarige leeftijd verruilde hij zijn vaderland voor buurland Zimbabwe, om daar bij een zus van zijn vader te gaan wonen. Zijn vader kon door langdurige ziekte en ziekenhuisopnames zijn gezin niet meer zelf onderhouden. In Zimbabwe gaat de jonge Florencio naar het lager en middelbaar onderwijs. Eind jaren 80 keert hij als achttienjarige man terug in Mozambique. Het land is verwoest door de dan al dertien jaar durende Mozambikaanse Burgeroorlog. Hoewel de vredesonderhandelingen tussen de rebellen en de overheid zijn begonnen, zijn de littekens overal om hem heen te zien.

Werken voor een goed doel

Om het land weer op te bouwen zijn er veel noodhulp- en ontwikkelingsorganisaties in het land aanwezig. Florencio wil graag iets betekenen voor zijn landgenoten. Hij wordt bij World Vision aangenomen als medewerker en wordt verantwoordelijk voor de distributie van noodhulpgoederen, zoals kleding, medicijnen en hygiënemiddelen. Het zou een van de grootste noodhulpprojecten uit de geschiedenis van World Vision worden. Florencio’s inzet valt op. Zijn manager noemt hem bescheiden, vriendelijk, open en hardwerkend. Nog geen twee jaar later wordt Florencio gepromoveerd tot veldcoördinator.

In datzelfde jaar trouwt hij en krijgt het pasgetrouwde koppel een zoon. Daarnaast draagt hij de verantwoordelijkheid over de noodhulptak van de organisatie. Met de aansturing van tachtig noodhulpmedewerkers en de distributie van de noodhulpgoederen groeit hij snel in volwassenheid, ervaring en verantwoordelijkheid. ‘Ik voelde me niet verantwoordelijk voor de noodhulpoperatie, ik voelde mij verantwoordelijk voor het werk, mijn inzet, dat echt levens redde!’ vertelt hij. ‘Als ik niet deed wat ik moest doen, zouden veel mensen sterven.’ Florencio is dan 22 jaar. In zijn nieuwe functie is hij ook verantwoordelijk voor de binnenkomende goederen die via de havens worden aangevoerd, en voor het verschepen daarvan naar de distributiecentra. Een grote uitdaging, want veel goederen worden uit de opslag of tijdens het transport gestolen.

Amerika

De verantwoordelijkheid voor het lot van de mensen drukt zwaar op hem. Nachten met soms maar drie uur slaap eisen hun tol en Florencio wordt ziek. Pas dan ziet de organisatiedirecteur dat het te snel is gegaan en te veel is geweest. Florencio wordt uitgenodigd om met de directeur mee naar Amerika te gaan, waar hij onderdak krijgt in diens huis. Zijn werkgever, een diepgelovige christen, betaalt uit eigen zak een tweejarige vooropleiding van Florencio. Door zijn goede cijfers krijgt hij een door de overheid gefinancierde studiebeurs en kan hij daarna naar de universiteit. De beurs verplicht hem ertoe om hard te werken en bij te dragen aan veel bestuurs-, verenigings- en vrijwilligerswerk. Zes jaar na zijn aankomst in Amerika heeft Florencio zijn bachelor- en zijn masterdiploma.

Terug in Afrika

Na zijn studie keert Florencio terug naar Afrika en zijn oude werkgever. World Vision plaatst hem eerst een jaar in Kenia en Zuid-Soedan. Gedurende vijf jaar heeft hij maar eenmaal de mogelijkheid gehad om even thuis te zijn bij zijn vrouw en zoon. Wekelijks wordt wel elke kans aangegrepen om elkaar telefonisch te spreken. Florencio trekt zich op aan de gedachte dat hij ooit herenigd zal worden en dat geeft ook zijn vrouw moed en zijn zoon hoop. En jawel, na de overstromingen in Mozambique in 2000 wordt hij overgeplaatst naar Mozambique als noodhulpcoördinator.

Thuis in Mozambique

Eindelijk is hij weer thuis bij zijn vrouw en kind. Het werk vindt hij geweldig. Florencio initieert een proces in Mozambique om een brug te bouwen tussen het eenmalige noodhulpwerk en de duurzame ontwikkeling die zo hard nodig is. Hij zet in op het versterken van de lokale teams door training en het opbouwen van kennis over hoe mensen kunnen reageren op een ramp. Doordat deze aanpak aanslaat en succesvol is, wordt hij overgeplaatst naar Kenia, waar hij gaat werken als adviseur voor capaciteitsopbouw in de ‘regio’. Een regio die bestaat uit 27 landen. Dit werk blijft hij acht jaar doen. ‘Hoewel ik commercieel ben opgeleid, denk ik helemaal niet meer in opbrengsten maar in het redden van levens.’ Florencio is in al deze jaren gevormd, en dat World Vision een christelijke organisatie is, heeft hier zeker aan bijgedragen.

Het geloof als basis

‘Ik ben opgegroeid in een communistische samenleving waarin de kerk verboden was. Het christendom als zodanig was verboden en kende ik alleen door het geloof van mijn ouders. Mijn vader is grootgebracht door de paters en mijn moeders is opgevoed door de nonnen. Later gaf mijn moeder zelf godsdienstles. Maar toen het land in 1975 communistisch werd, stopte het geloof van mijn ouders niet!’ Dit heeft het gezin, en Florencio in het bijzonder, een stevige basis gegeven. Geloven is voor de familie meer dan naar een kerkgebouw gaan. Geloven is iets waar je vorm aan moet geven, omdat het in je leeft. Ook in Zimbabwe was geloof een onderdeel van wie hij altijd al was geweest.

‘Mijn succes komt niet voort uit het feit dat ik slim ben. Er zijn genoeg slimme mensen. Succes komt voort uit het feit dat je omringd wordt door mensen die geloven in Christus. Zij zagen potentie in mij. Geen zakelijke potentie, maar potentie om de Heer te dienen en levens te redden. Daarbij kon ik alleen succesvol zijn omdat ik door mijn geloof in Christus God op de eerste plaats heb gezet.’ Volgens Florencio zijn nederigheid en God dienen randvoorwaarden die je in staat stellen om zegeningen te ontvangen: ‘De mensheid zou nederigheid als leidend principe moeten zien.’

Toch weer naar Mozambique

Er zijn genoeg redenen waarom Florencio dankbaar is. ‘Als ik ’s avonds dank, dank ik voor mijn vrouw, mijn kinderen en mijn kleinkind. Mijn vrouw en ik trouwden jong en zijn nog steeds gelukkig. Geloof en dankbaarheid zijn ons kompas. Zonder dat zouden we niets zijn.’

Ook qua werk is hij gezegend. Na een baan in Nairobi was hij achtereenvolgens hoofdtrainer van het Sphere Handbook, het oudste initiatief op het gebied van humanitaire normen, en voorzitter van de Inter Agency Working Group of Emergency Capacity, een platform voor coördinatie van noodhulp van acht internationale hulporganisaties. Daarna werd hij benoemd als directeur van WWF (2010 – 2015). In die rol versterkte hij relaties tussen onder meer de EU en de Afrikaanse Unie, stond hij aan de basis van de Roadmap Green Economy en richtte een fonds op voor behoud van biodiversiteit. ‘Maar ik wilde terug naar Mozambique en op een plaats werken waar ik de Mozambikanen kan dienen’, vertelt Florencio. Zo komt het dat hij in 2016 als landendirecteur voor Water Aid in Maputo gaat werken en die organisatie heeft zien verviervoudigen in grootte. Nu, na de geboorte van zijn kleinzoon is het tijd om terug te gaan naar de regio Chimoio-Manica, bijna 1.300 kilometer verderop.

Mensenlevens veranderen met Dorcas

‘Ik ken Dorcas nu al bijna twintig jaar. Het mooie van Dorcas is dat ze letterlijk op de grond werkt, veel impact heeft door zelf met de mensen te werken. Ik wil zelf ook tussen die mensen staan, met hen werken, voor hen van betekenis zijn. Daar zie ik naar uit. Ik heb in de achterliggende jaren veel plannen gemaakt en nog meer strategieën uitgewerkt. Maar ik vraag mij steeds vaker af hoeveel levens ik daadwerkelijk verander. Van betekenis zijn, daar zie ik naar uit! Ja, ook de overheid van Mozambique blinkt uit in het maken van beleid. Maar nu is de vraag: hoe vertalen we dat concreet naar de mensen? Wat is de aanpak? Hoe realiseren we die? Dorcas biedt daar de kansen voor. En ik weet dat ik de mogelijkheden heb gekregen om die te benutten.’

Schoon water

Een van de thema’s waar Dorcas Mozambique veel mee bezig is, is schoon water. In onderstaande video vertelt Florencio daar wat over.

23 september 2019