Voedsel op tafel

Een lekkere boterham tussen de middag met een plakje kaas of een gebakken eitje? Het lijkt zo gewoon. Veel mensen in Nederland hebben elke dag (meer dan) genoeg te eten. Wereldwijd is dit niet voor iedereen zo vanzelfsprekend. Maar hoeveel voedsel is er eigenlijk beschikbaar en wat zijn de oorzaken en gevolgen van de voedselcrisis?  

Voedselzekerheid 

Voedselcrisis begint bij voedselzekerheid. Dit houdt in dat je voldoende, veilig en voedzaam eten hebt. Wereldwijd is goed voedsel niet eerlijk verdeeld. Daardoor is er een voedselcrisis ontstaan. Aan de ene kant van de wereld hebben mensen te veel keus aan verschillende soorten voedsel. Dat zorgt dat de kans op overgewicht toeneemt door ongezonde keuzes. Aan de ander kant van de wereld hebben mensen juist te weinig voedsel en te weinig voedingstoffen voor een gezonde voeding. 

Als we kijken naar de cijfers, dan zien we dat meer dan 250 miljoen mensen in 58 verschillende landen dringend voedselhulp nodig hebben. Bijna de helft van deze mensen wonen in de Democratische Republiek Congo, Ethiopië, Afghanistan, Nigeria en Jemen. 35 miljoen mensen zitten in een noodsituatie en hebben echt dringend voedselhulp nodig. Dit betekent dat 1 op de 229 mensen wereldwijd in ernstige voedselnood verkeerd.  

Oorzaken voedselcrisis 

De voedselcrisis heeft verschillende oorzaken zoals conflicten, economische veranderingen en extreme weersomstandigheden. De verschillende conflicten die wereldwijd ontstaan verstoren de productie en voorraad van voedsel en kunnen bijvoorbeeld handelsroutes versperren. Zo ontstaan er voedseltekorten en stijgt de prijs van voedsel.  

Daarnaast kunnen gewapende groepen eten als een politiek wapen inzetten door landbouwgebieden te vernietigen. Dit gebeurt in landen zoals Jemen en Zuid-Soedan. Miljoenen mensen zijn hierdoor afhankelijk van humanitaire hulp.  

Als laatste heeft de oorlog in Oekraïne de export van graan en andere essentiële producten drastisch verminderd. Dit heeft gezorgd voor een wereldwijde stijging in voedselprijzen, maar vooral landen in Afrika en het Midden-Oosten zijn getroffen. Dit komt omdat zij afhankelijk zijn van voedselimporten uit Oekraïne en Rusland.   

Economische oorzaken 

Voedselonzekerheid wordt in veel landen verergerd door inflatie, werkeloosheid en het minder waard worden van geld. Basisvoedsel wordt daardoor voor veel mensen onbetaalbaar. De coronapandemie heeft kwetsbare landen verzwakt en geleid tot hogere voedselprijzen en lagere inkomens. Stijgende brandstofprijzen en transportkosten hebben directe gevolgen voor de voedselvoorziening, waardoor het importeren duurder wordt en lokale markten worden verstoord.  

In Egypte hebben verschillende economische problemen grote invloed op de voedselcrisis. In dit land is sprake van een hoge importafhankelijkheid, inefficiënte voedselketens en een bevolkingsgroei. Egypte importeert meer dan 60 procent van zijn voedsel. Hierdoor is het kwetsbaar voor prijsschommelingen op de wereldmarkt. 

Klimaatverandering  

Extreme weersomstandigheden, zoals droogte, overstromingen en hittegolven, hebben in veel regio’s geleid tot mislukte oogsten en ernstige voedseltekorten. Veranderende klimaatomstandigheden beïnvloeden ook de voedselproductie op lange termijn, met verminderde landbouwopbrengsten en een groter risico op mislukte oogsten. In de Hoorn van Afrika hebben opeenvolgende mislukte regenseizoenen geleid tot een langdurige droogte, waardoor vee sterft en landbouwgrond onbruikbaar wordt. In Zuid-Soedan hebben de overstromingen  enorme schade toegebracht aan landbouwgebieden, huizen, gewassen en infrastructuur. 

Gevolgen 

Een van de gevolgen van de voedselcrisis is ernstige ondervoeding. Dit betreft meer dan 35 miljoen kinderen onder de vijf jaar. Hiervan is ruim een kwart ernstig ondervoed. Dit heeft ernstige gevolgen voor de fysieke en mentale ontwikkeling van kinderen. Sociale en politieke instabiliteit als gevolg van de crisis kan resulteren in hongersnood. Dit kan leiden tot onder andere protesten, migratie en gewelddadige conflicten.  

Jemen is een van de landen die hard geraakt wordt door de voedselcrisis. Het land kampt met aanhoudende conflicten, droogte en voedseltekorten, wat zorgt voor instabiliteit.  

Oplossingen voedselcrisis 

Er is niet zomaar een kant-en-klare oplossing voor de wereldwijde voedselcrisis. Maar wat kunnen we als Dorcas wel doen? 

Dorcas helpt mensen in verschillende situaties op meerdere manieren aan voedsel. In acute situaties delen we direct voedsel uit, bijvoorbeeld bij een natuurramp of oorlog. We geven voedselpakketten en zorgen voor (warme) maaltijden, zodat de getroffen mensen de eerste periode kunnen overleven.  

Wij helpen ook mensen aan voedsel door ze te helpen bij het zelf verbouwen van voedsel. Families die weinig hebben, ontvangen zaden en hulpmiddelen zoals gereedschap, maar leren ook hoe ze hun gewassen beter kunnen laten groeien. Zo hebben ze het hele jaar door gezond voedsel om van te leven.  

Daarnaast zorgen we voor voedsel door mensen een training te geven zodat ze zelf geld kunnen verdienen om eten te kopen. Mensen in kwetsbare situaties krijgen vak trainingen en hulp bij het opstarten van een eigen bedrijf. Met het geld dat ze verdienen kunnen ze eten voor zichzelf en voor hun gezin kopen. 

24 maart 2025