Svitlana uit Oekraïne bouwt nieuw bestaan op

Vluchteling in eigen land

Svitlana is 54 jaar en een vluchteling in eigen land, in Oekraïne. Haar huis staat midden in het oorlogsgebied. Vanwege de vele gevechten sloeg ze op de vlucht. Svitlana woont nog steeds in Oekraïne, maar nu in Zaporizja. Deze stad ligt ook regelmatig onder vuur, maar ligt wel verder van de frontlinie af. Dorcas helpt Svitlana met ze nodig heeft: eten, werk en psychologische ondersteuning.

Het verhaal van Svitlana en haar man Anatolii is het verhaal van gewone mensen in ongewone omstandigheden. Svitlana heeft een winkel, haar man is boer. Ze hebben een volwassen zoon, die het huis al uit is. Als de oorlog uitbreekt en de invasie begint schuilen Svitlana en haar man tijdens beschietingen regelmatig in de kelder.

Vluchten voor de oorlog

Ze realiseren zich al snel dat het niet veilig meer is, dat zo het niet langer kan. Maar waar moeten ze heen? De schoonmoeder van Svitlana is bedlegerig en dat maakt het vinden van een plek om te wonen niet eenvoudig. ‘Ik had nooit gedacht dat we ons huis op deze manier zouden moeten verlaten’, vertelt Svitlana. ‘We dachten dat het maar voor een week zou zijn. In het begin sliepen we zelfs op stoelen. Het was lastig om woonruimte te vinden, want niet iedereen wil een bedlegerige patiënt opnemen.’

Het lukt toch om een plek te vinden. Ze mogen in het huis van goede vrienden. Vier maanden later kunnen ze terecht in ander appartement, samen met nog een paar familieleden. Als haar schoonmoeder overlijdt, lukt het Svitlana en haar man om samen een appartement huren. Svitlana heeft nu ook haar handen vrij om werk te gaan zoeken.

Leven wordt moeilijker

Het is niet makkelijk om een nieuw bestaan op te bouwen in de stad Zaporizja. Veel mensen vluchten juist ook uit deze stad weg. Daardoor is er te kort is aan personeel, bijvoorbeeld in ziekenhuizen. Het leven wordt nog moeilijker doordat de stroom regelmatig uitvalt en er gebrek is aan voedsel.

De stad zelf is wel veiliger dan het gebied waar ze eerst woonden. Toch hebben veel mensen slapeloze nachten en leven ze in angst om de veiligheid van hun dierbaren. Svitlana mist haar thuis en het leven dat ze hadden enorm, maar ze gaat niet bij de pakken neerzitten. ‘We geven niet op’, zegt Svitlana. ‘Tijdens elke aanval blijf ik bidden dat we veilig zullen zijn. We blijven leven en werken, want we kunnen niet opgeven.’

Gewonde man

Dan raakt Anatolii gewond. Door explosies raken de ramen en het dak van hun huis beschadigd. Tijdens het repareren valt hij van het dak. Hij moet revalideren. Svitlana steunt hem moreel en helpt hem met zijn herstel. Tegelijkertijd moet ze werk vinden om voor een inkomen voor hen beiden te verdienen. De kleine uitkering van de overheid voor mensen die gevlucht zijn uit oorlogsgebied, is inmiddels afgeschaft.

Passie voor koken

Een vriendin van Svitlana werkt bij een restaurant, met de naam Kitchen. Via haar hoort ze van de kooktrainingen van Dorcas. En omdat koken altijd een passie van haar is geweest, dringt de vriendin erop aan dat ze ook de training gaat volgen. Daarnaast is er een supportgroep voor psychologische ondersteuning. Om elkaar bij te staan in het omgaan met alle veranderingen en de stress vanwege de oorlog.

Svitlana volgt de kookcursus van Dorcas en krijgt professioneel keukengerei om direct aan de slag te kunnen. Samen met loopbaancoach Valeria schrijft ze een bedrijfsplan, dat grotendeels al tijdens het project wordt gerealiseerd.

‘Het project heeft me geholpen om weer in mezelf te geloven. Ik heb lang geleden een keer stagegelopen als leerling-kok in een keuken, maar deze training heeft me echt professionele kennis gegeven. Het was echt een verrassing om de professionele keukenmaterialen te ontvangen.’

Trots op man

Na het behalen van haar certificaat krijgt Svitlana een baan aangeboden bij restaurant Kitchen. Ze is nu de belangrijkste kostwinner van het gezin. Haar man kan zich inmiddels weer zonder hulp door het huis bewegen. Hij maakt schoon en zorgt voor het huishouden terwijl Svitlana werkt. ‘Ik ben trots op mijn man, hoe hij zich door de revalidatie heeft heengeslagen en hoe hij altijd zijn oefeningen is blijven doen, ondanks zijn vermoeidheid.’

Haar werk is meer dan een baan, zegt ze. ‘Ik ben heel blij met mijn baan. Ik doe niet alleen mijn werk, ik ben onderdeel van een team en moet klaarstaan om collega’s te ondersteunen, want de keuken is een geheel. Mijn werk inspireert me echt.’