Ontmoet José, onze landendirecteur van Jemen

José Salema heeft ervaring met het werken in landen die geteisterd worden door conflicten en de gevolgen daarvan, zoals Afghanistan, Irak en Syrië. Hij is afgereisd naar Jemen, om daar aan de slag te gaan als landendirecteur voor Dorcas. ‘Zelfs als het conflict morgen over is, dan nog zullen de gevolgen jaren merkbaar blijven.’

Veerkrachtig

Een van de gevolgen van de oorlog is dat er geen reguliere, commerciële vluchten naar Jemen gaan. ‘Verzekeraars nemen het risico niet. Ik moest boeken op een vlucht van de Verenigde Naties, via Ethiopië of Jordanië.’ José is mentaal voorbereid op situaties die complex zijn. ‘Uit ervaring weet ik dat mensen in conflictgebieden veerkrachtig zijn. Het werk met mijn collega’s daar geeft me nu al hoop. Het zijn professionals, ze weten wat er moet gebeuren.’

Dagelijks werk

José is sinds kort in Jemen. Hij begon zijn dagelijks werk op afstand en online, omdat zijn visumaanvraag lang in behandeling was. ‘Ik heb me ingelezen, om alvast te bepalen waar ik van waarde kan zijn. Mijn collega’s in Jemen en in Almere waren daarbij heel behulpzaam. We werkten aan de planning en aan het plan voor 2024. Ik heb een mozaïek aan indrukken en informatie, en een goed overzicht van waar we nu staan.’

Tussen oorlog en vrede

Jemen is een land tussen oorlog en vrede. ‘Het is nu relatief rustig, maar het is onmogelijk te zeggen of deze rust duurzaam is. Het kan ook stilte voor de storm zijn. Er zijn vredesonderhandelingen gaande, maar niemand weet wat er uit zal komen. Elke partij wil zijn aanwezigheid laten voelen en dat is meestal gewelddadig.’

Gewend aan geweld

Geweld heeft een negatieve impact op de samenleving, zeker als het om langdurig geweld gaat. ‘Mensen die leven in conflictsituaties raken gewend aan geweld. De symptomen van de generaties die opgroeien met conflict zijn overal hetzelfde denk ik, zelfs al is de context altijd anders. Opgroeien en leven met geweld levert littekens op. Kogels en bommen zijn natuurlijk een bedreiging voor de fysieke gezondheid. Maar oorlog en de dreiging van geweld hebben ook impact op de mentale gezondheid van mensen. Het geeft beperkingen. Mensen kunnen zich niet vrij bewegen, kunnen zich niet ontwikkelen.’

Extreme armoede

Het land telt 30 miljoen mensen, en 80 procent van hen leeft in extreme armoede. ‘Hongersnood is voor veel mensen elke dag een reële dreiging. De eerste levensbehoeften zijn echt voor veel mensen in gevaar, het is een dagelijkse strijd voor voedsel en water.’  

Mentale gezondheid

‘De aanpak van Dorcas is de juiste aanpak. Het gaat natuurlijk over voedselzekerheid, en heel belangrijk, over water. Maar het gaat ook over mentale gezondheid en sociale samenhang.’

Dromen van vrede

‘We kunnen het leven niet gelijk weer helemaal normaal maken met ons werk, maar hiermee krijgen mensen op zijn minst weer wat ademruimte. Mensen dromen van vrede, dromen van rust, dromen ervan om een normale burger te zijn in een normaal land. Ik geloof dat we met het Dorcas-team een goede bijdrage kunnen leveren.’

20 juli 2023