‘Ik zie mezelf als een strijder, een overlever’

‘Mijn onschuld, mijn medeleven met anderen en mijn dankbaarheid. Dat vind ik het mooiste aan mijzelf. Vrouwelijkheid gaat verder dan alleen je uiterlijk. Het is een combinatie van lichaam en ziel’, vertelt Jawhara (56) uit Libanon.

Jawhara is een kostbare naam; het betekent edelsteen of juweel. Toch heeft de Libanese zich niet altijd waardevol gevoeld. Ze heeft veel ontberingen ontstaan, vooral op het gebied van haar gezondheid. Deze ervaringen hebben haar gevormd tot de krachtige vrouw die zij vandaag de dag is. ‘Ik zie mezelf als een strijder en een overlever, niet als een slachtoffer.’

Geen kinderen

Jawhara is al jaren gelukkig getrouwd. Tot verdriet van haar en haar man is hun huwelijk niet gezegend met kinderen. ‘Ik heb altijd van het moederschap gedroomd. Via een vruchtbaarheidskliniek probeerde ik zwanger te worden, maar ook dat lukte niet. Ik kreeg uiteindelijk chronische stress en moest stoppen met de behandelingen’, vertelt Jawhara.

Desondanks heeft de Libanese zich nooit incompleet gevoeld als vrouw. ‘Ik heb verschillende neefjes en nichtjes en zij zien mij als een moederfiguur. Mijn liefde en genegenheid voor hen is overvloedig. Ik heb een groot, zorgzaam hart en ik luister altijd zonder te oordelen. Mijn neefjes verloren hun moeder op jonge leeftijd en ik was er voor hen. Ik was hun veilige haven.’ 

Vrouwelijk voelen

Naast het verdriet over het uitblijven van een zwangerschap kreeg Jawhara ook nog te maken met verschillende gezondheidsproblemen. ‘Ik werd gediagnosticeerd met borstkanker en diabetes. Deze aandoeningen vereisten intensieve therapieën en veel afspraken in het ziekenhuis.’ Door de kanker moest haar borst worden geamputeerd en onderging ze chemotherapie. ‘Ondanks de haaruitval en het verlies van mijn borst voelde ik mij niet minder vrouwelijk. Ik had vertrouwen in mijzelf en durfde ook gewoon naar buiten te gaan zonder pruik.’

Zorgen en delen

Aan de mensen om haar heen vertelde Jawhara zo min mogelijk over haar gezondheidsproblemen. Ze wilde niet dat anderen zich zorgen over haar maakten. ‘Ik zorg graag voor anderen. Ik help mijn bejaarde ouders en mijn jongere broer, die speciale zorg nodig heeft.’

Niet alleen zorgen voor anderen, maar juist ook delen met anderen is voor Jawhara een echte zegen. Ze maakt graag eten klaar voor haar familie en buren. ‘Ik geniet vooral van het bereiden van de zeevruchten die mijn man heeft gevangen. Iedereen noemt me de ‘Super Chef’. Bovenal ben ik goed in bakken en het bereiden van zoetigheden. Als alles goed gaat, ga ik een bedrijfje met zelfgemaakte maaltijden beginnen. Ik heb het gevoel dat met elk bord dat ik serveer, ik mijn gasten een ticket geef naar een culinaire ontsnapping.’

Impact van explosie

Senioren, en dan met name vrouwen, worden in de Libanese samenleving niet goed behandeld. Jawhara heeft dat zelf ook ervaren, bijvoorbeeld tijdens de explosie in Beiroet in 2020. ‘Er was nauwelijks oog voor ouderen. Talloze mensen raakten gewond en velen van hen hadden het moeilijk om de juiste zorg te krijgen.’

Tijdens de explosie waren Jawhara en haar man boodschappen aan het doen. ‘Plotseling hoorden we het lawaai en voelden we de golf van de ontploffing. We haastten ons naar huis en onderweg zagen we zo veel slachtoffers. Mensen waren in doodsnood, ze bloedden, huilden en schreeuwden.’

De dag van de explosie staat voor altijd in haar geheugen gegrift. Lichamelijk mankeerde het echtpaar niets, maar de beelden raakt Jawhara nooit meer kwijt. ‘Ook raakte ons huis beschadigd. De ramen en muren waren gebarsten. De meubels waren beschadigd door het rondvliegende glas.’  

Barmhartigheid

De ellende in haar land raakt Jawhara. Het is haar wens dat Libanon weer opbloeit. ‘Ik hoop daar getuige van te mogen zijn. Maar wat ik daar nog wel aan wil toevoegen: het gaat niet alleen om materialistische zaken. Dat is slechts tijdelijk. Wat we in Libanon, en ook in de hele wereld, nodig hebben, is barmhartigheid.’

12 mei 2023